Radca prawny – o zawodzie
Kim jest radca prawny?
6 lipca 1982 r. Sejm uchwalił ustawę o radcach prawnych, która określa zasady wykonywania zawodu, a także sposób organizacji i działania samorządu. Radcy prawni to prawnicy świadczący pomoc prawną podmiotom gospodarczym, jednostkom organizacyjnym oraz osobom fizycznym. Polega ona przede wszystkim na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami. Radcy prawni posiadają uprawnienia do występowania przed sądami w sprawach administracyjnych, cywilnych, gospodarczych, pracowniczych, a od 2015 roku również w sprawach karnych.
Kalendarium historii zawodu
1945 r. - 1950 r.
działalność Zrzeszenia Prawników Demokratów
1950 r.
przekształcenie Zrzeszenia Prawników Demokratów w Zrzeszenie Prawników Polskich
listopad 1958 r.
konferencja ogólnokrajowa ZPP, dyskusja na temat projektu ustawy o radcach prawnych, stworzenie przesłanek integracji zawodowej i powstanie inicjatywy budowy samorządu zawodowego
1959 r.
V Krajowy Zjazd ZPP - dyskusja na temat ram organizacyjnych dla samorządu
13 grudnia 1961 r.
uchwała RM nr 533 w sprawie obsługi prawnej przedsiębiorstw państwowych, zjednoczeń oraz banków państwowych
10 grudnia 1963 r.
uchwała RM nr 400 w sprawie zasad wynagradzania radców prawnych
1 stycznia 1964 r.
zespoły adwokackie przestały świadczyć obsługę prawną państwowych i spółdzielczych jednostek
20 czerwca 1966 r.
krajowa narada radców prawnych z udziałem wicepremiera Eugeniusza Szyra
od 1968 r.
ożywienie środowiska radców prawnych – rezultat pracy zespołów radców przy ZPP
styczeń 1969 r.
Zespół ds. Radców Prawnych, działający w ramach Komisji Zawodów Prawniczych ZG ZPP przeprowadził ankietę na temat sytuacji organizacyjno-zawodowej radców prawnych w zakresie wykonywanej przez nich obsługi prawnej
luty 1971 r.
plenum ZG ZPP w planie pracy zakładało opracowanie tez do projektu ustawy o zawodzie radcy prawnego; zebrani nie podzielili poglądu o wspólnym samorządzie adwokackim, w ramach którego działaliby również radcowie prawni
17 września 1971 r.
narada radców prawnych, dyskusja na temat projektu tez ZPP do projektu ustawy
3-4 czerwca 1972 r.
VIII Zjazd ZPP, podjęcie uchwały mówiącej o tym, że „Pilne jest określenie roli organizacji obsługi prawnej oraz statusu radcy prawnego poprzez uchwalenie ustawy o obsłudze prawnej organów władzy i administracji państwowej, jednostek gospodarki uspołecznionej oraz organizacji społecznych i zawodowych”
1972-1973
opracowanie „zasad etyki zawodu radcy prawnego i jego postępowania”
1974-1979
ostro krytykowane projekty ustaw PAG „o obsłudze prawnej państwowych i spółdzielczych jednostek organizacyjnych oraz organizacji społecznych”; sprzeciw konsolidował środowisko radców prawnych
29 listopada 1977 r.
Komisja Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości uchwala „dezyderat nr 2” skierowany do prezesa RM, po raz pierwszy władze państwowe wyraziły pogląd zgodny z głoszonym od wielu lat poglądem środowiska radców
1979 r.
ankieta sekretarza generalnego ZPP na temat objęcia środowiska radców prawnych formą organizacyjną
październik 1979 r.
publikacja założeń projektu ustawy o obsłudze prawnej; narada w sprawie radców prawnych w obecności przedstawicieli radców z ZPP, NRA i arbitrażu, prezesów sądów wojewódzkich i okręgowych sądów pracy i ubezpieczeń społecznych
jesień 1980 r.
powstaje Stowarzyszenie Radców Prawnych w Polsce z siedzibą w Krakowie; po zawiązaniu NSZZ „Solidarność” problematykę radców prawnych podjęła Komisja Branżowa Pracowników Wymiaru Sprawiedliwości Związku; rozpoczęcie działalności Związku Zawodowego Radców Prawnych w Szczecinie
16 kwietnia 1981 r.
trójstronne „Porozumienie” zawarte między zespołami radcowskimi arbitrażu, NRA i SRP w Polsce; celem „Porozumienia” była koordynacja prac nad wspólnym projektem ustawy o radcach
czerwiec 1981 r.
powołanie przez ZG ZPP specjalnego zespołu pod przewodnictwem radcy prawnego Zdzisława Kminikowskiego mającego koordynować prace zmierzające do opracowania projektu ustawy o zawodzie radcy prawnego
sierpień 1981 r.
Zespół Kminikowskiego przygotował ostateczną wersję projektu ZPP „Ustawy o zawodzie radcy prawnego”; ten projekt, z etapu dyskusji i opiniowania, wszedł ostatecznie do prac legislacyjnych
28 października 1981 r.
20 posłów złożyło u Marszałka Sejmu poselski projekt ustawy „o zawodzie radcy prawnego”
19 listopada 1981 r.
powołanie 14-sobowej Podkomisji Specjalnej ds. Projektu Ustawy o zawodzie radcy prawnego pod przewodnictwem prof. Adama Łopatki; do prac Podkomisji zapraszano przedstawicieli wszystkich środowisk radcowskich
13 maja 1982 r.
na posiedzeniu połączonych Komisji Sejmowych, wbrew projektowi Podkomisji, zadecydowano o zmianie tytułu ustawy na „ustawę o radcach prawnych” oraz zastąpieniu w tekście terminu „pomoc prawna” terminem „obsługa prawna”
8 i 17 czerwca 1982 r.
zmieniono redakcję zapisów wnioskowanych przez Podkomisję części ustawy dotyczących aplikacji i prowadzenia wpisów, powierzając te uprawnienia, w miejsce samorządu, organom arbitrażu
6 lipca 1982 r.
Sejm jednomyślnie uchwalił ustawę o radcach prawnych
1 października 1982 r.
ustawa o radcach prawnych weszła w życie, art. 5 ust. 5 stanowi „tworzy się samorząd radców prawnych”
18 października 1982 r.
minister sprawiedliwości powołuje Komitet Organizacyjny Samorządu Radców Prawnych
10 grudnia 1982 r.
podjęcie uchwały nr 1 Komitetu ustalająca liczbę 19 okręgowych izb radców prawnych, obszarów ich działania i siedzib
29 kwietnia – 14 czerwca 1982 r.
pierwsze zgromadzenia okręgowych izb radców prawnych
26 maja i 24 czerwca 1983 r.
pierwsze Zgromadzenie Okręgowej Izby Radców Prawnych w Poznaniu, Edmund Alexiewicz pierwszym dziekanem rady
14 czerwca 1983 r.
zakup własnej siedziby przez OIRP w Poznaniu – przy ul. Strzeleckiej 48A
24 i 25 września 1983 r.
I Krajowy Zjazd Radców Prawnych
1988 r.
obsługa prawna zaliczona do działalności gospodarczej
1989 r.
likwidacja Państwowego Arbitrażu Gospodarczego
1995 r.
dziekanem Okręgowej Izby Radców Prawnych w Poznaniu zostaje Krystyna Babiak
1996 r.
uzyskanie uprawnienia do zastępstwa procesowego w sprawach cywilnych
1997 r.
„Wielka nowelizacja” ustawy radcowskiej
1997 r.
radcowie prawni otrzymują togi
2002 r.
zakup nowej siedziby Okręgowej Izby Radców Prawnych w Poznaniu – przy ul. Chwaliszewo 69
2011 r.
ustanowienie Dnia Radcy Prawnego
2013 r.
dziekanem Okręgowej Izby Radców Prawnych w Poznaniu zostaje Zbigniew Tur
2015 r.
nabycie uprawnień do występowania w charakterze obrońcy w procesie karnym
2015 r.
wejście w życie nowego Kodeksu Etyki Radcy Prawnego
2020 r.
Henryk Kuligowski nowym dziekanem Okręgowej Izby Radców Prawnych w Poznaniu
Materiały edukacyjne
Michał Łakomecki, Natalia Radosh